Demokrasie beteken “regering deur die mense”. Mense het dus die reg om aan munisipale prosesse deel te neem en dat hul menings in ag geneem word. Plaaslike regering speel ’n sleutelrol in die fasilitering van openbare deelname. Hoofstuk 4 van die Wet op Munisipale Stelsels verplig munisipaliteite om gemeenskappe by besluitnemingsprosesse betrek en met die gemeenskap te konsulteer en saam te werk.
Ingevolge die Wet het gemeenskappe die reg om by te dra tot besluitneming, aanbevelings en klagtes by die munisipale raad in te dien, ingelig te word oor raadsvergaderings en -besluite, op hoogte gehou te word van raadsaangeleenthede, en oop vergaderings by te woon. Hoofstuk 4 van die Wet vereis ook dat inligting vir alle mense toeganklik moet wees.
Die spesifieke prosesse wat deelname van die publiek vereis, is die volgende:
1. Opstel van munisipale wetgewing of verordenings;
2. Opstel van die onafhanklike ontwikkelingsplanne;
3. Finansiële aangeleenthede, byvoorbeeld die samestelling van die begroting, die sluiting van kontrakte en openbare-private vennootskappe, en die vasstelling van tariewe en eiendomsbelastings;
4. Prestasiebestuur.
Die wykskomitee is die beste forum vir skakeling met die munisipaliteit. Daar is algemene riglyne vir ons gedrag tydens hierdie skakeling. Ons moet voorbereid wees en alle nodige inligting oor die betrokke onderwerp versamel. Ons moet ook kalm ons saak stel, die leiding van die voorsitter respekteer en ander mense se menings in ag neem. Wanneer ons ’n klagte indien, moet ons soveel as moontlik besonderhede verskaf.
